UJUE UKWELI KUHUSU JIJI LA MBEYA (GREEN CITY)

on

 1.
Jina la Mbeya limetokana na neno la kisafwa "Ibheya"
ambayo maana yake ni chumvi kwani miaka mingi
wafanyabiashara walikuwa wanafika mahali hapo
kubadilishana mazao yao kwa chumvi.
Mji wa kisasa wa Mbeya ulianzishwa na wakoloni
Waingereza mnamo mwaka 1927. Wakati ule dhahabu
ilianza kupatikana katika mlimani karibu na Mbeya hadi Chunya,




Ramani ya Tanzania ikilionyesha Jiji la Mbeya upande wa kusini mwa Nchi, ikumbukwe kuwa jina la utani la Mbeya City huitwa Green City au Jiji la Kijani, yote ni kwasababu ya Mazingira mazuri ya Kijani yaliyopo Jijini Mbeya


hapa chini ni kipande cha Ramani kikiuonyesha mkoa wa Mbeya pamoja na wilaya zake kadhaa,
Ramani ya Mbeya
2.
Hapo mwanzo eneo la Mbeya liliitwa Scotland ya Afrika,
sababu kuu ikiwa ni wingi wa Miinuko (Milima) Pia hali
ya hewa ya Mbeya iliyotawaliwa na Misitu ya kijani, Ifananayo
na ile iliyopo Magharibi mwa Africa Kusini, ambayo pia hufanana
na milima ya nchi ya Ulaya iitwayo Scotland,
Picha ya moja kati ya milima ya Scotland, (Barani Ulaya) unaweza
 kutizama ni namna gani kuna kufanana na Milima ya Mbeya City

 3.
Mkoa wa Mbeya ni kati ya mikoa 30 ya Tanzania ikipakana
na Zambia na Malawi, halafu na mikoa ya Rukwa, Tabora,
Singida na Iringa. Kuna wilaya 9 zifuatazo: Mbeya Mjini,

.

Mlima Loleza uliojitokeza karibu na Mbeya Peak, ndio huonekana
kutokea Mbali pale unapoingia Mbeya Mjini,

4.
Mbeya ni kati ya maeneo yanayopendeza kabisa ndani ya
Tanzania ikiwa na sehemu za


Picha ya Ziwa Nyasa ambapo ndipo inapopatikana Beach Mno 
iitwayo Matema Beach kama ionekanavyo pichani

 5.


Uwanda wa juu wa
Uporoto, Uwanja wa Usangu ingawa haukufikiwa bado na utalii.

Historia inavyoonekana katika jiografia ya Mbeya
Mji ulianzishwa katika sehemu zinazoitwa bado Uhindini,
Uzunguni na Majengo. Mji ulipangwa kufuatana na kawaida
ya miji wa kikoloni ya Afrika ya Mashariki kuwa na sehemu tatu:
  • Uzunguni ni sehemu ya nyumba za Wazungu na karibu na
ofisi za serikali (District Officer, polisi, mahakama)
  • Uhindini ni mtaa wa biashara uliokuwa hasa
 mkononi mwa wafanyabiashara wenye asili ya Uhindi na

6. 
  • Uwanja wa mpira wa miguu uitwao Sokoine,
  • Majengo kama sehemu kwa wafanyakazi Waafrika na familia zao. 
  •  
Makanisa ya kale kama ishara ya historia
Mahali pa makanisa ya kale panaonyesha ugawaji huu wa kihistoria:
  • Kanisa Anglikana iliyokuwa dhehebu rasmi la
Uingereza lipo chini ya Uzunguni na karibu na ofisi za
kiserikali (zinazoelekea siku hizi kuhamishwa kwenda
Foresti) kama Mkuu wa Mkoa na mahakama. Kanisa
hili ni jengo dogo kwa sababu lilipangwa kwa kundi
dogo la maafisa na wafanyabiashara pamoja na wakulima Waingereza wa Mbeya.
  • Kanisa la Moravian la mjini ambalo ni dhehebu la
Kikristo asilia la Mbeya liko Majengo iliyokuwa sehemu
kwa Waafrika. Kati ya Waingereza hawakuwepo Wamoravian.
  • Kanisa Kuu Katoliki lilihudumia Wazungu wachache

Siku hizi sehemu kubwa ya wakazi ni wakristo, hasa wafuasi
wa Kanisa la Katoliki, Kanisa la Moravian na Kanisa la Kiluteri.
Makundi makubwa mjini ni Wasafwa wenyeji na Wanyakyusa
waliohamia hapa kutoka Rungwe. Wanyakyusa ndio waliotangulia kuleta
Uluteri mjini.
Kuna pia msikiti kubwa na hekalu la Wahindu.

7. 
Bonde la Usangu

8.

 Kimondo kilichoangukia Mbozi miaka mingi iliyopita
kina uzito wa Tani 12,

9.

Mbuga ya Kitulo 
Mawasiliano
Mbeya ni njiapanda ya njia mbalimbali muhimu: Barabara
kuu ya lami kutoka Daressalaam (850 km) hugawanya
hapa kwenda Malawi – Msumbiji kupitia Tukuyu/Rungwe,
na kwenda Zambia – Afrika Kusini kupitia Tunduma/Mbozi.
Vilevile njia ya reli ya TAZARA hupita Mbeya kuelekea Zambia.
Kuna ghala kubwa kwa ajili ya mizigo ya Malawi inayofikishwa
kwa reli kutoka Daresalaam bandarini ikihamishwa kwa malori
kwenda Malawi hapa Mbeya.
10.

Stendi ya Treni ya Tazara,

11.
Mbeya imekuwa na uwanja wa ndege mdogo usiokuwa na
huduma ya kawaida kwa muda mrefu. Lakini kuna mipango
ya kujenga uwanja mpya huko Songwe zipatao km 40 kufuata
njia ya kwenda Zambia.

Uwanja wa Ndege Songwe 
Wakazi
Mbeya ni kati ya miji kumi mikubwa ya Tanzania. Idadi ya
wakazi imekadiriwa kuwa wapatao 280.000 katika mw. 2005.
Wengine mnamo 300.000 wanaishi katika mazingira karibu na
Mbeya mjini.
Kiasili Mbeya ilikuwa eneo la Wasafwa. Siku hizi sehemu kubwa
ya wakazi wanaweza kuwa mchanganyiko wa Wasafwa pamoja na
makabila ya Wanyakyusa kutoka wilaya za Rungwe na Kyela, Wanyiha
kutoka Mbozi, Wandali kutoka Ileje na Wakinga kutoka Makete.

11.


 Ziwa Ngozi lililo juu ya kilele cha milima ya Uporoto huko Rungwe,
Uchumi
Uchumi wa Mbeya mjini umetegemea kilimo cha mazingira yake
na biashara. Viwanda mbalimbali vilianzishwa lakini havikufaulu sana.
Kuna viwanda kwa mfano Zana za Kilimo, Highland Soap, Mbeya Textiles.
Mbeya Ceramics iliporomoka kitambo.
Tangu miaka ya 1990 kitovu cha mji kinahamishwa kutoka eneo
la zamani kwenda karibu na barabara kuu ya Daresalaam – Zambia.

13.


 


Picha 2 tofauti zikilionyesha Daraja la Mungu, ambalo
 ni halijatengenezwa na binadamu liliumbwa hivyo vivyo


Elimu
Pamoja na shule za sekondari kuna taasisi kadhaa za elimu ya juu kama vile:
cha Kanisa la Moravian Tanzania kinachotoa kozi za ualimu
na theolojia tangu mwaka 2005. Kilitanguliwa na chuo cha Motheco.
  • Mbeya Technical College
  • Chuo cha Kilimo Uyole (Agricultural Research Institute -ARI- Uyole)
  •  ambacho ni taasisi ya uchunguzi wa kisayansi pamoja na  chuo 
  • 14

Picha ya mlima Rungwe  mrefu kuliko yote Mbeya 
Mlima Rungwe ndio mlima mrefu kuliko yote mjini Mbeya,
una urefu wa Takribani Mita 2960,
Kata za Wilaya ya Mbeya Mjini - Tanzania
Foresti • Ghana • Iduda • Iganjo • Iganzo • Igawilo
• Ilemi • Ilomba • Isanga • Isyesye • Itagano • Itende • Itezi •
Itiji • Iwambi • Iyela • Iyunga • Iziwa • Kalobe • Maanga •
Mabatini • Maendeleo • Majengo • Mbalizi Road • Mwakibete •
Mwansekwa • Mwansanga • Nonde • Nsalaga • Nsoho • Nzovwe •
Ruanda (Mbeya) • Sinde • Sisimba • Tembela • Uyole

Comments

Post a Comment

HABARI ZILIZOSOMWA ZAIDI

Image

KANUNI 10 ZA MAHUSIANO YENYE FURAHA

   1. Kamwe msifichane siri kwa kila mmoja.  2. Mkumbatia na mbusu mpenzi wako kila wakati kabla ya kuondoka nyumbani na anaporudi nyumbani.  3. Mpenzi wako anapozungumza, usitumie masikio yako tu kumsikiliza pia moyo utumike.  4. Wakati wa maongezi Usipende kuamisha mada hata kama Kuna jambo mnabishana.  5. Epuka kuzungumza au kukumbushia mambo yalizopita. Zingatia sasa na yajayo ili kujenga furaha ya mahusiano.  6. Ogeni pamoja na Kuleni pamoja kila mara pia ni muhimu zaidi mlale pamoja kila usiku.  7. Andaa siku Moja ya wikendi kwa ajili ya familia. matembezi ya kimapenzi kwenda mkoa jirani hufanya maajabu ktk Mapenzi.  8. Ukitaka kugombana fanya ugomvi wa upendo, ongea kwa utulivu, jifunze kunyamaza na kusikiliza.  9. Kila Wakati fahamu kwamba hakuna TRUE LOVE Bali ni udanganyifu tu,, ishi Maisha ya kusamehe na kusahau yaliyopita.  10. Jikumbushe kila wakati kuwa mapenzi ya kweli ni adimu, huenda usipate mwingine anayekupenda kiasi hiki. Simama na msimamo Wako kila wakati.
Image

HAKI 13 ZA MWANAMKE LAZIMA MWANAUME AZIHESHIMU:

    1. HAKI YA KUSEMA HAPANA  Hakuna mwanamke anayepaswa kulazimishwa kufanya mapenzi na mumewe au mwanaume yeyote. Yeye si chombo cha ngono au mtumwa wa ngono. Hapana yake inamaanisha hapana! Ikiwa ni mke, Mchepuko hapana inaweza kumaanisha ameumizwa na wewe, hajiamini uume wako ulipokuwa, amechoka lakini unaweza kufanya mapenzi baadaye, anaumwa, yuko kwenye siku zake au mara ya mwisho ameona msg za kutoka na Mtu mwingine na wewe. alisikia maumivu....   2. HAKI YA NDOTO  Mwanamke hapaswi kuambiwa kuahirisha ndoto zake kwa sababu kupendwa. Ndoto za mwanamke ni muhimu sawa na ndoto za mwanaume. Wawili lazima watafute njia ya kufanya ndoto zao zitimie. Sisi sote tuna kusudi la kibinafsi, mwanamume au mwanamke.  3. HAKI YA KUSEMA HAYUKO TAYARI   Uamuzi wa mwanamke unapaswa kuheshimiwa. Wanawake ni tofauti na katika maeneo tofauti katika maisha na utayari. Mwanamke anaweza kuwa katika mapenzi lakini hayuko tayari kwa uhusiano. Haimaanishi anaogopa kujitolea, hana maamuzi, au ha
Image

MAMBO SABA AMBAYO WANAUME WENGI HAWAYAPENDI:

Katika Mambo haya Hakuna yametofautiana kutokana na aina ya maisha mnayoishi na mumeo lakini wanaume wengi wapo hivi. 1__.MWANAMUME HAPENDI KUFOKEWA:  Hata Kama amekosea; jaribu kumuonyesha kosa lake pasipo kumfokea au kumvunjia heshima. 2__ MWANAMUME HAPENDI KUULIZWA MASWALI MENGI KWA WAKATI MMOJA:  Ukimuuliza swali halafu yeye anakua kimya au anaduwaa; ujue hana jibu au anajisikia vibaya kuhusu jibu ambalo anatakiwa kutoa. Mpe muda ajipange kutoa jibu usimlazimishe siyo mtumwa wako. 3__ MWANAMUME ANAHITAJI MUDA WA KUKAA KIMYA; USIMLAZIMISHE KUONGEA:  Zaidi sana anapopita kwenye hali ngumu au changamoto fulani; wanaume wengi hupenda kukaa kimya huku akiwaza nini cha kufanya.  Tofauti na wanawake, ambao wakati wa changamoto ndipo wanataka kuongea zaidi.  Wanaume wengi hawapendi kuongea kama hawana suluhisho la shida iliyopo mbele yao hivyo Kama wewe ni mtu sahihi kwake jifunze kumsoma mumeo ili ujue nyakati zake ngumu ili usimame kwenye zamu yako. 4__ MWANAMUME HAPENDI MKE MWENYE KIHER
Image

NI HESHIMA KUBWA SANA KUIFUNDISHA YANGA - KOCHA MPYA WA YANGA

 " Ni heshima kubwa sana kuwa hapa kuifundisha Young Africans Sports Club, ni Klabu kubwa sana yenye wachezaji wenye vipaji vikubwa na ni fahari kuwaongoza kuendeleza mafanikio ya Klabu hii yenye mataji mengi" Sead Ramovic  #TimuYaWananchi  #DaimaMbeleNyumaMwiko
Image

RAIS DKT.MWINYI: ZANZIBAR KUWA KITUO CHA BIASHARA CHA KIMATAIFA

  RAIS wa Zanzibar na Mwenyekiti wa Baraza la Mapindizi Dk. Hussein Ali Mwinyi amewaahidi Wazanzibari kuibadili Zanzibar kuwa kituo bora cha biashara cha kimataifa kwa kutoa fursa za mwingiliano wa wafanyabiasha kutoka mataifa mbalimbali ya dunia kuja nchini, kuuza na kununua. Amesema hatua hiyo inakuja kwa kuweka miundombinu imara ya masoko ya kisasa yatakayotoa huduma za biashara kwa saa 24 za siku pamoja na kuimarisha miundombinu ya kisasa ya barabara kubwa na kutanua viwanja vya ndege vyenye hadhi ya kimataifa Unguja na Pemba vitakavyoruhusu kutua ndege kubwa za kimataifa za safari za moja kwa moja. Dk. Mwinyi ameyasema hayo alipofungua soko jipya la ghorofa mbili Mwanakwerekwe Wilaya ya Magharibi B, Mkoa wa Mjini Magharibi ikiwa ni mwendelezo wa mafanikio ya miaka minne ya uongozi wa awamu ya nane ya Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar anayoiongoza. Aidha, Rais Dk. Mwinyi ameahidi kuunganisha huduma rahisi ya usafiri wa Umma kwa kuagiza mamlaka zinazosimamia masoko kujenga vituo vik
Image

”RAIS SAMIA AUMIZWA MAUAJI YA KIBIKI”

Simanzi yatanda mazishi yake Nchimbi: matukio ya kutia hofu na shaka, hayakubaliki MWENYEKITI wa Chama Cha Mapinduzi (CCM) na Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Mhe. Dkt. Samia Suluhu Hassan ‘ameumizwa na kusikitishwa sana’ na tukio la kuuwawa kwa Ndugu Christina Alex Kibiki, aliyekuwa Katibu wa CCM Wilaya ya Kilolo, mkoani Iringa. Hayo yamesemwa na Katibu Mkuu wa CCM, Balozi Dkt. Emmanuel John Nchimbi alipokuwa akitoa salaam za rambirambi na pole za Mhe. Dkt. Samia wakati wa mazishi ya Ndugu Kibiki, yaliyofanyika katika eneo la Banavanu, Tosamaganga, Iringa vijijini, leo Ijumaa, tarehe 15 Novemba 2024. Ndugu Kibiki alipoteza uhai usiku wa tarehe 12 Novemba 2024, baada ya kuvamiwa na kupigwa risasi akiwa nyumbani kwake usiku huo, na watu wambao hawajajulikana hadi sasa, huku vyombo vya dola, kupitia jeshi la polisi, vikitangaza kuanza kuwasaka kwa ajili ya hatua za kisheria. “Nianze kwa kutoa salaam za pole na rambirambi za Mwenyekiti wa CCM na Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanz
Image

KOCHA SEAD RAMOVIC AMRITHI GAMONDI YANGA.

  Aliyekuwa kocha mkuu wa TS Galaxy, Sead Ramovic, ameteuliwa kuwa kocha mpya wa Young Africans SC (Yanga) siku chache baada ya kuachana na timu ya Betway Premiership. Ramovic, aliyepachikwa jina la "Chuma cha Kijerumani", anachukua nafasi hiyo moto baada ya kocha aliyepita, Miguel Gamondi, kufutwa kazi kufuatia vipigo viwili katika ligi ya Tanzania. Kwa sasa, Yanga inashika nafasi ya pili kwenye msimamo wa ligi, ikizidiwa alama na Simba SC ambao wako kileleni wakiwa na pointi 25. Katika juhudi za kushindania makombe yote msimu huu, Yanga imeamua kumleta Ramovic, kocha aliyethibitisha uwezo wake akiwa na TS Galaxy, maarufu kama Rockets. Raia huyo wa Ujerumani, ambaye ana leseni ya juu kabisa ya ukocha (UEFA Pro License), alitumikia TS Galaxy kwa misimu mitatu tangu alipojiunga na klabu hiyo mwaka 2021 kwa mkataba wa miaka mitatu. Ramovic aligeuza Galaxy kuwa moja ya timu za kuvutia zaidi nchini Afrika Kusini kwa mtindo wake wa soka lenye kasi na presha kubwa. Mashabiki wa Yan
Image

UOKOAJI KARIAKOO NI USHUHUDA WA MOYO WA UTANZANIA: NCHIMBI

Apongeza wananchi wa kawaida  kwa kujitokeza haraka kuokoa watu Serikali, vyombo vyake na taasisi binafsi zapewa heko kwa mwitikio wa mfano KATIBU Mkuu wa Chama Cha Mapinduzi (CCM), Balozi Dkt. Emmanuel John Nchimbi, amepongeza utayari na mshikamano ulioonyeshwa na Watanzania mara baada ya tukio la kuanguka kwa jengo Kariakoo, akisema kuwa hatua hizo zimeonesha uzalendo na moyo wa udugu uliojengwa ndani ya Taifa letu. Akizungumza leo, tarehe 17 Novemba 2024, alipotembelea eneo la tukio, Balozi Nchimbi alitoa pole kwa familia za waliopoteza maisha na kuwapa faraja waliojeruhiwa, huku akisisitiza umuhimu wa mshikamano katika nyakati za dharura. “Kwa namna ya pekee, napenda kutoa pole zangu za dhati kwa familia za wenzetu waliopoteza maisha. Maisha ya kila Mtanzania yana thamani kubwa. Tunaomba Mwenyezi Mungu azilaze roho za marehemu mahali pema peponi,” alisema Balozi Nchimbi. Aidha, aliwafariji majeruhi akisema:,’Kwa walioumia, walioko hospitali na hata waliotoka, tunawaombea uponaji wa
Image

ACHENI KUWA CHANZO CHA CHOKOCHOKO NA VURUGU - ASKOFU CHANDE

Askofu Mkuu wa Kanisa la Karmeli Assemblies of God, Dk. Evance Chande na viongozi wengine wa dini wakiliombea Taifa na viongozi wake wakati wa kuhitimisha kongamano lililofanyika kwa wiki nzima katika kanisa hilo lililopo Ipagala, jijini Dodoma Octoba 27, 2024.. Askofu wa Kanisa la Kingdom, Juverinary Kabundugulu akishiriki kuliombea Taifa. Makamu Askofu wa Kanisa la Cornerstone. Msanii wa muziki wa injili, Mzee Cosmas Chidumule akitumbuiza kwa wimbo wa kumtukuza Yesu Kristo wakati wa kongamano hilo. Askofu Chande akiwa na viongozi wengine wa dini wakati wa kongamano hilo. Waumini wa dini wakiimba nyimbo kwa furaha. Kanisa la Karmeli.   IMEANDALIWA NA RICHARD MWAIKENDA  MSIMAMIZI MKUU  KAMANDA WA MATUKIO ONLINE TV  0754264203