UFAFANUZI DHIDI YA WANAOJARIBU KUFANYA UPOTOSHAJI KATIKA HOTUBA YA RAIS DKT. SAMIA NA MISINGI YA KUJENGA TAIFA LETU

on


Baraka Mussa, Kigoma Mjini

Hotuba ya Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Dkt. Samia Suluhu Hassan, aliyoitoa tarehe 14 Novemba 2025 wakati wa kufungua rasmi Bunge la 13 ni rejea muhimu sana  katika historia ya taifa letu. Ni hotuba iliyojaa dhamira ya kweli, upendo na misingi ya juu ya uongozi katika kulijenga Taifa letu. Kwa kiwango chochote cha uchambuzi, ni hotuba inayostahili kuhesabiwa katika kundi la *statecraft speeches* yaani hotuba za marais zinazojenga msingi wa taifa baada ya misukosuko.


Kwa bahati mbaya, baadhi ya wasomi, wanasiasa na viongozi wa dini wanajaribu kupotosha maana na umuhimu wa hotuba hii. Wamejikita katika hoja zisizo na msingi kisheria au kiutawala. Basi kama ilivyokawaida yetu tumeandika Makala ikilenga kuweka mambo sawa, na kusaidia jamii na vijana  kuelewa dhamira halisi ya hotuba ya Rais Dkt. Samia Suluhu Hassan.



*1. RAIS KUANZA HOTUBA YAKE KWA KUOMBOLEZA NI ISHARA YA UPENDO NA HURUMA*


Rais Samia alianza hotuba yake kwa kusimamisha Bunge zima dakika moja kuomboleza vifo vilivyotokea katika vurugu za tarehe 29 -30 Oktoba 2025. Kwa kufanya hivyo, Mama aliweka misingi ya kwanza ya uwajibikaji wa kihisia (moral responsibility) ambao ni sehemu muhimu ya uongozi wa kitaifa.


Mwanafalsafa maarufu na msomi mkubwa ambaye amekuwa professor katika vyuo kama Harvard, Brown, Chicago n.k  _Martha Nussbaum_ aliwahi kusema :- *“Nation-building begins with shared grief before shared ambition”* yaani, kujenga taifa huanza kwa kuungana katika maombolezo yanapotokea  kabla ya kuungana katika malengo yanayokuja.


Hii ni hatua inayotambulika duniani kote. Kwa mfano, baada ya vurugu za Capitol Hill nchini Marekani mwaka 2021, ambapo watu walifariki, Rais Biden alianza hotuba yake kwa msisitizo juu ya maombolezo. Kitendo cha Rais Dkt. Samia ni mfano wa uongozi wa kiutu na kiunganishi.



*2. KILICHOTOKEA TAREHE 29/30 OKTOBA NI VURUGU, SIO  MAANDAMANO*


Rais alisema *"Naomba tutumie dakika moja kuwaomboleza ndugu zetu waliopoteza maisha katika Vurugu zilizotokea siku ya Uchaguzi 29 au 30 Oktoba."*


Kwa umakini, Naungana mkono na mimi binafsi ninaamini kilichotokea sio maandamano ya amani ni vurugu au unaweza kuuta maandamano ya Vurugu. Kisheria, Maandamano ni mikusanyiko ya amani, isiyoharibu mali, isiyoleta hatari kwa watu na isiyovunja utulivu wa umma. Hii ndiyo maana ya *“peaceful assembly”* chini ya Katiba ya Tanzania, Ibara ya 20(1), na masharti ya *Police Force and auxiliary services Act*. Kinyume chake, tukio la 29/10/2025 lilihusisha kuchoma magari, vituo vya mafuta, viwanda, maduka na kuharibu huduma za umma. Huu ni *riot,* yaani vurugu, kama kifungu cha 74 cha Penal Code kinavyosema.


Hoja kwamba walikuwa wanandamana kwa amani ni hoja isiyo na msingi na sio sahihi .Na vyema wote tuseme kichotokea tarehe 29- 30 oktoba 2025 ni Vurugu na sio maandamano au tunaweza kuita vurugu za maandamano sio vyema au sahihi kuita maandamano hakuna maandamano ya namna ile Zile ni vurugu.


*3. SERIKALI KUUNDA TUME SIO KUJICHUNGUZA, NI KUCHUNGUZA UKWELI NA KUJENGA TAIFA LETU*


Kumekuwa na madai ya kupotosha kwamba *“serikali haiwezi kuunda tume kwa sababu itajichunguza yenyewe.”* Hili halina msingi. Kisheria na kiutawala, tume za uchunguzi huundwa na serikali kwa sababu serikali pekee ina mamlaka ya kikatiba ya kuunda tume, kuipa uwezo, na kuhakikisha inafanya kazi bila hofu au upendeleo. Tume haiwezi kujiunda yenyewe .


Tume ni chombo huru kinachoendesha uchunguzi wake, sio kundi la viongozi wa chama cha CCM au mawaziri. Ndiyo maana Rais Samia alisema itaundwa *“Enquiry Commission”*, tume rasmi, yenye wataalamu, yenye mamlaka ya kuuliza maswali na kutoa mapendekezo. Lengo la tume sio kutafuta mchawi, bali kujua ukweli wote: nini kilisababisha vurugu, nani alihusika na tufanye nini kama taifa ili jambo lisitoke tena.


Tume kama hizi zimeundwa katika nchi nyingi hata majirani zetu Kenya baada ya ghasia za uchaguzi, Afrika Kusini baada ya tukio la Marikana, Marekani baada ya shambulio la 9/11 na Uingereza katika matukio ya kiusalama. Popote pale, serikali ndiyo huunda tume lakini tume huchunguza kwa uhuru, bila kupendelea upande wowote. Kwa hiyo hoja kwamba serikali inajichunguza yenyewe ni propaganda tu, isiyo na msingi wowote.


*4. WITO KWA WATANZANIA NI KUUNGANA NA RAIS DKT. SAMIA  KATIKA KUJENGA TAIFA*


Kwa Watanzania wenzangu, tume hii ni daraja la taifa kuelekea ukweli, amani, na maridhiano. Rais Samia ametufundisha wazi kuwa taifa linajengwa kwa ukweli, mshikamano na ushirikishwaji, sio kwa mapigano, uharibifu, au vurugu. Kila mmoja anapaswa kuelewa, kuthamini na kuunga mkono jitihada hizi, akiachana upotoshaji na uongo unaoenezwa mitandaoni pia, tuungane na Rais Dkt.Samia.


Ukweli ni kwamba, Hotuba ya Rais Samia imejaa busara, upendo na dhamira ya kuijenga Taifa letu. Migogoro inaweza kutokea, lakini amani lazima ilindwe tuu. Kuna wanaojaribu kupotosha, lakini ukweli lazima ushinde tuu. Tanzania ni yetu sote na Mama ameonyesha njia sahihi ya maelewano, msamaha, utu na umoja wa kitaifa. *Tuungane naye*


*

*Mungu Ibariki Tanzania,  Mungu dumisha Haki, upendo amani na maelewano katika taifa letu, Aamiin*


Itaendelea...

Comments

Post a Comment

HABARI ZILIZOSOMWA ZAIDI

Image

VITU 10 WANAUME WANAVYOPENDA ZAIDI TOKA KWA MWANAMKE — SIYO SURA, SIYO MWILI ❤️

  Wanaume wengi hawasemi, lakini mioyoni mwao wanathamini mambo haya zaidi kuliko urembo au umbo. Soma kwa makini👇👇 1️⃣ Utulivu wa kiakili. Mwanaume anapenda mwanamke ambaye hana drama kila siku. Yule anayejua kutulia, kufikiri kabla ya kuongea, na kupunguza presha isiyo ya lazima. 2️⃣ Kuelewa na kuvumilia. Si kila siku mwanaume atakuwa sawa. Anapenda mwanamke anayemwelewa hata kimya chake, bila kulazimisha maneno.  3️⃣ Kumheshimu hadharani na faraghani. Heshima kwake ni kila kitu. Anapenda mwanamke anayempa heshima hata wakati wa hasira — hiyo humfanya ajisikie mwanaume kamili. 4️⃣ Uaminifu. Hata ukimpa upendo wa dunia nzima, bila uaminifu haoni thamani. Mwanaume anapenda kujua kuwa hata akiwa mbali, bado yuko salama moyoni mwako.  5️⃣ Moyo wa kumtia moyo. Wanaume wengi huficha maumivu yao. Wanapenda mwanamke anayewaambia, “Utaweza, nipo upande wako.” — maneno hayo yanajenga kuliko unavyofikiri. 💪 6️⃣ Mwanamke mwenye tabasamu la dhati. Tabasamu la kweli humtuliza mwan...
Image

WALIOCHUKUA FOMU CCM ZA KUWANIA USPIKA HAWA HAPA

Wabunge wateule waliochukua fomu ya kugombea Uspika/Unaibu SPIKA  wa Bunge la Jamhuri ya Muungano wa Tanzania hadi sasa. 1. Tulia Ackson 2. Profesa Palamagamba Kabudi 3. William Lukuvi 4. George Simbachawene 5. Mussa Azzan Zungu 6. Najma Murtaz a   
Image

MAKABILA 10 YENYE WANAWAKE WAREMBO TANZANIA

  1. Wahiraki,  Hawa ni wanawake wa jamii ya Wahiraki wa napatikana kaskazini mwa Tanzania wamezagaa mikoa ya manyara ni weupe Wana Umbo zuri wanavutia kwa Macho. 2. Warangi,  Hawa ni wanawake jamii ya Warangi ni wazuri nywele zao ni asili ya waraabu weupe sura nzuri wanapatikana kondoa. 3. Wanyiramba.  Hawa ni warembo Sana sura matata wanapatikana mkoa wa singida kaskazini, usipokua makini utawafananisha na wanyaturu 4. Wamasai,  kabila hili wanawake wazuri sio wengi Sana lakini ukikutana na sampuli Tatu au nne hivi utauza hata boxa kuongezea mahari wamezagaa Sana Arusha 5. Wahaya,  hawa nao ni jamii ya Kanda ya ziwa maumbile Yao Kuna weupe miguu Yao ya bia shape matata wamejaa Sana bukoba. 6. Wanyaturu,  Hawa wanafanana na Wanyiramba wanapatikana singida hasa ikungi na manyoni weupe wanavutia 7. Wapare,  Hii ni jamii ya kabila la Wapare wanapatikana moshi wilaya ya same wako vizuri usicheze kabisa na hili kabila shape nzuri. 8 .Wamakonde,  ...
Image
 Taarifa kwa umma kuhusu kukamilika kwa zoezi la uteuzi wa wagombea wa nafasi ya Spika 1.0 zoezi la Uteuzi wa Wagombea wa Uchaguzi wa Spika limekamilika tarehe 10 Novemba, 2025 saa 10:00 Alasiri. Napenda kuchukua nafasi hii kuwafahamisha yale yaliyotokana na zoezi hili na mchakato mzima toka tulipoanza, tulipo na tunapoelekea. 2.0 Uchaguzi wa Spika unafanywa kwa mujibu wa lbara ya 86 (1) ya Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya Mwaka 1977, Kanuni ya 9 na Nyongeza ya Kwanza ya Kanuni za Kudumu za Bunge, 2025. 3.0 ili kukidhi matakwa hayo, tarehe 4 Novemba, 2025 nilitoa Tangazo namba 14824A katika Gazeti la Serikali Toleo Maalum Namba 11 kuvijulisha vyama vya siasa vyenye usajili w a kudumu vinavyokusudia kusimamisha mgombea katika uchaguzi huo Kufanya Mchakato na kuwasilisha jina la mgombea husika ofisini kwa Katibu wa Bunge Dodoma kabla ya saa 10.00 jioni ya tarehe 10 Novemba, 2025 ambayo ndio siku ya uteuzi 4.0 Hadi kufikia saa 10:00 Alasiri leo tarehe 10 Novemba, 2025 Wag...
Image

MATOKEO YA DARASA LA 7 YATANGAZWA

Baraza la Mitihani la Tanzania (NECTA) limetangaza matokeo ya mtihani wa darasa la saba uliofanyika kuanzia Septemba 10, 2025. Matokeo hayo yametangazwa leo, Jumatano Novemba 5, 2023, na Katibu Mtendaji wa NECTA, Profesa Said Ally Mohamed. Jumla ya watahiniwa 1,172,279 walishiriki katika mtihani huo, ambapo wavulana walikuwa 535,138 sawa na asilimia 45.65, na wasichana 637,141 sawa na asilimia 54.35. Kiwango cha ufaulu kwa mtihani wa kumaliza elimu ya msingi mwaka 2025 kimepanda kwa asilimia 0.93. Watahiniwa 937,581, ambao ni asilimia 81.80 ya 1,146,164 waliofanya mtihani, wamepata madaraja ya A, B na C. Takwimu hizo zinaonesha ongezeko la ufaulu ukilinganisha na mwaka 2024, ambapo asilimia ya waliofaulu ilikuwa 80.87. Kwa mujibu wa taarifa hiyo, kati ya waliofaulu, wavulana ni 429,104 sawa na asilimia 82.51, na wasichana ni 508,477 sawa na asilimia 81.21. Pia, NECTA imeeleza kuwa ubora wa matokeo nao umeongezeka. Watahiniwa 422,923 sawa na asilimia 36.90 wamepata madaraja ya juu (A na...
Image

MJUE VIZURI KOCHA MPYA WA YANGA PEDRO

  AGE - 49 years LICENCE - UEFA Pro Licence TEAMS - Amora , Cova da Piedade , Sporting CP , Primiero de Agosto , Angola National Team & Young Africans ✍️🏽Falsafa ya Msingi ya Uchezaji Ni kocha anayeamini katika mpira wa akili( Intelligent Football ) usiotegemea nguvu au kasi tu bali ufahamu wa nafasi, mpangilio na uamuzi wa haraka wa matukio. 🎨 Mambo Makuu ya Falsafa yake 1- Balanced Tactical Football Kushambulia kwa mpangilio mzuri, kujenga mashambulizi kupitia pasi fupi na kutumia wachezaji wa pembeni kufanya quick transition. 2- Possession with Purpose Hapendi timu yake imiliki kwa takwimu tu bali kwa kutengeneza nafasi za maana na kimkakati. 3- Quick Transitions Timu zake zina uwezo mkubwa wa kugeuka kutoka kulinda hadi kushambulia ndani ya sekunde chache. 4- Structured Defense Timu iikiwa inazuia wachezaji wake wote wanashiriki kujilinda hata washambuliaji wana jukumu la kurudi nyuma pale wakati hawana mpira 5- Strategic Patience Hataki timu yake icheze kwa vurugu ili k...
Image

JESHI LA POLISI LATEKELEZA AGIZO LA RAIS SAMIA, LAONDOA KIZUIZI CHA KUTOTOKA NJE BAADA YA SAA 12 JIONI

Jeshi la Polisi la Nchini limeondoa kizuizi kilichokuwa kimewazuia wakazi wa Dar es Salaam kushiriki shughuli za nje baada ya saa kumi na mbili jioni, kufuatia maagizo mapya kutoka kwa Rais Samia Suluhu Hassan na Amiri Jeshi Mkuu. Agizo hilo, ambalo lilitolewa kwa mara ya kwanza Oktoba 29, 2025, na Inspekta Jenerali wa Polisi (IGP) Camillus Wambura, liliwataka wakazi kubaki ndani baada ya saa kumi na mbili jioni kama hatua ya usalama.  Hatua hiyo ilikuja kutokana na matukio ya machafuko ya kisiasa na vurugu zilizotokea wakati wa uchaguzi mkuu.